Giới Thiệu Căn Bản Về DJ
Giới thiệu
Khi nghe 1 DJ mix, bạn có tự hỏi làm sao 1 người DJ có thể chuyển từ bài này sang bài khác mà thấy nó " êm ru " chưa? Kĩ thuật gì cần thiết để làm được điều đó? Nhờ vào beatmatching cả đấy bạn ạ.
Beatmaching là nền tảng của mọi thể loại DJing từ Trance, Retro , Electro House, 80s, 90s, old skul, new skul hay thậm chí là universial mix ( vd: từ punk chuyển qua old skul rồi lại nhảy qua alternative rock). Cho nên, nắm vững beatchmatching là yếu tố sống còn nếu bạn thực sự muốn thành 1 DJ giỏi.
Beatmatching đơn giản được hiểu là nối 2 bài với nhau bằng việc ráp khớp BMP ( viết tắt từ cụm từ beat per minute - nhịp điệu mỗi phút )của chúng. Cũng có lúc, DJ trộn chung 2 bài với nhau rồi output hết ra master. Cái này dân giang hồ nó gọi là mixing hay đến lúc hoàn tất khâu beatmatching/mixing sẽ gọi là "mix" hoặc là "set".
 | This image has been resized.Click to view original image |
Thế, beatmatching có gì đặc biệt nào? beatmatching dùng để chuyển bài êm hơn, phê hơn là chỉ chơi 1 bài từ đầu đến cuối xong rồi vặn fader cho nó nhỏ dần để qua bài khác. Vậy thì cắm mẹ nó radio vào speaker, khỏi đứng bàn mix chi cho nó mệt. phải ko ạh
Nói vào vấn đề thì anh DJ beatmatch để làm "mix" ( giải thích ở trên rồi ). Mix làm con người ta cảm thấy hợp gu và máu nhảy sẽ bốc lên. Chơi 1 bài rồi lại đến 1 bài khác thật sự là ko đủ. Beatmatching khấy động đưộc đám đông và làm họ thấy vui là cái cần thiết. Nhạc sẽ ko còn hay nếu DJ ko chịu beatmatch, bài này chồng lên bài kia, tiếng này véo qua tiếng nọ, bass đập tùm lum. Làm như thế chỉ tổ bị khán giả chọi chai vào đầu thôi
đếm BPM:
để Beatmatch được phải hiểu rõ ngọn ngành , beat là gì và BMP nó ra sao. Nếu bạn có chơi trống hoặc cũng có học lớp âm nhạc mầm non trở lên, beat chính là "phách" đó các bạn . Còn ai chưa học thì cố gắng lên nhé... thiên tài do tu dưỡng mà nên mà
| This image has been resized.Click to view original image |
nhịp điệu mỗi phút - BPM được dùng để đo tốc độ của bài hát. Nói văn vẻ 1 chút là " số lượng nhịp xuất hiện trong vòng chu kì 1 phút của bài hát ". Cho những ai học nhạc rồi thì BPM chính là tempo đó. BPM càng cao thì tốc độ càng nhanh , BPM thấp thì tốc độ bà già. Ví dụ 135 BPM Breakbeats thì tất nhiên sẽ nhanh hơn 102 BPM nhạc hiphop.
Còn về beat, nôm na dễ hiểu beat là " điểm nhấn" trong bài nhạc. Beat của nhạc ko phải âm thanh cũng ko hẳn là im lặng. Nó đơn giản là 1 chỗ trong bản nhạc để báo nhạc sĩ chơi nhạc chỗ nào , ngừng nghỉ chỗ nào. Nhạc công có thể chơi 8 nốt trong 1 beats và ngừng trong 2 beat. Xin chú ý rằng, beat ko nhât thiết phải có âm thanh hoặc im lặng, nó chỉ là hướng dẫn để biết nhạc khi nào được chơi. Và cũng mong quí vị đọc giả cũng đừng nhầm nó với tiếng trống thường. Bởi khi mình mới học DJ mình cũng tưởng tiếng trống chính là tiếng beat. Nên cứ nghĩ beat này lại là nhịp điệu thông thường, cứ thấy nhạc trống âm thanh lại tính là beat. Nếu bạn cũng bị như mình hồi đó, thì sẽ tính sai BPM đó, lúc đó chẳng biết đâu mà lần.
Đếm beat khá dễ khi mà bạn đã hiểu beat là gì, và chịu khó kiên nhẫn... ngồi đếm. Bạn có thể nghĩ là beat " dễ ẹc đếm đéo gì chả được", nhưng thật đấy, đếm beat dễ bị trật lắm, giữ muôn ngàn thứ tiếng bass, trouble , fx , instrument dễ làm sáo trộn thính giác, bạn phải phân biệt beat chỗ nào, đâu là fx, trouble để còn biết sau này vặn ( nếu chơi techno), đâu là bass nếu chơi scratching.
Đếm beat là cốt yếu của beatmatching. DJ đếm beat để tìm được BPM của bài nhạc. Phải nhớ trong đầu BPM của bài nhạc nhanh bao nhiêu chậm bao nhiêu. Đếm xong rồi, xác định BPM được rồi thì xem có "tương thích" với BPM bài sau ko. Cũng cần phải giải thích thêm về chữ tương thích, ở đây BPM sẽ ở trong khoảng nhất định, có thể tăng hoặc giảm để khớp với bài kia, nhưng nên tăng giảm ( pitch adjusment) trong khoảng +/- 3% của cột pitch adjusment trên máy thôi ( Nếu tăng/giảm hơn thì cũng ok, nhưng sẽ làm cái tiếng nghe khác, lúc nhão , lúc ồm ồm hoặc nhịp điệu sẽ khác hẳn đi).
Bây giờ thì bạn đã hiểu beat và BPM rồi phải ko. Chúng ta có thể bắt đầu học cách đếm beat. Đầu tiên, chọn vinyl/ cd có bài nhạc ko những bạn thích mà còn phải dễ. ( ko nhanh quá , ít tiết tấu ). Bật bài hát và đợi beat đầu tiên ( phách đầu tiên). Khi phách đầu tiên đập xuống, giũ tay bạn trên cd/ vinyls và để nguyên đó. Để làm quen với phách đầu tiên, di tới , di lui cái phách đó . Thường thì phách đầu tiên sẽ là 1 tiếng trống bass.Nếu di tới di lui, sẽ nghe ( bụp , bụp bụp). Sau đó, di cái dĩa lại, để về cái vị trí nguyên thủy của phách đầu tiên, rồi lần này, nếu phách đập, đếm lớn lên là 1.
Tùy vào dòng nhạc bạn chơi, phách thứ 2 thường là tiếng chát ( hoặc tiếng vang của bass, trouble , tùy ). Đặc biệt là hiphop, drum and bass thường thì tiếng thứ 2 và thứ 4 sẽ là tiếng chát. Nói chung, tiếng phách là bùm, chát ( hiểu thế cái đã ). Để cho việc tiếp thu dễ hơn, thôi thì mình cứ cho phách thứ 2 là tiếng chát ( hiphop ) nhé. Khi nghe bùm (bass) đập hét to 1 , nghe chát hét to 2.
Bây giờ đến đoạn khó hơn nhé. Khi đếm beat ( phách) bạn sẽ thấy, bài nhạc có nhiều thứ tiếng khác, chính những tiếng đó là bạn phân tâm. Ở phần trước, chỉ có 1 tiếng trống cho 1 beat. Khi ta có 1 tiếng bass đơn cho phách 1 và tiếng chát đơn cho phách 2. Đã đến lúc chú tâm hơn rồi đấy.Ở phách 3 này, bạn sẽ nghe nhiều tiếng trống hơn là chỉ 1 tiếng. Phải nhớ là phách nhạc ( beat) chỉ có tác dụng làm điểm nhấn cho bài nhạc, phách sẽ tuần tự lặp đi lặp lại trong bài nhạc ( khoảng của phách đều bằng nhau). Cho tạm là tao có 1 chuỗi âm thanh: bùm, chát , bùm- bùm. Chú ý rằng có hơn 1 tiếng trống đập trong 1 phách, 2 tiếng trống đập nhanh hơn và nối tiếp nhau liên tục. Đừng để nó đánh lừa bạn nếu cho rằng bùm- bùm chính là 2 beat. đây là cách đếm phách theo chuỗi nhạc trên: bùm ( một ), chát ( hai) , bùm- bùm ( ba). Chứ ko phải đếm là bùm ( một), chát (hai) bùm ( ba) - Bùm ( bốn).
Đếm phách số 4 có lẽ khó đấy, thường thì beat 4 sẽ chỉ 1 tiếng đập, nhưng có trường hợp sẽ là hơn 1 tiếng đập, nên cũng phải cẩn thận. Đầu tiên, tạm coi phách 4 chỉ là tiếng đập đơn và cũng thường là đập đơn ( ở khá nhiều thể loại), để phách 4 là tiếng chát vậy. Ta sẽ có chuỗi âm phách như sau : bùm ( một), chát (hai), bùm- bùm (ba), chát ( bốn). Dễ mà phải ko? Vậy tăng " độ" lên nhé. Thay vì có 1 tiếng đập đơn, mình cho có 2 tiếng đập nhé. Chơi kiểu này, bạn sẽ đếm phách ba sớm hơn. Tiếng của nó sẽ nhu sau: bùm, chát , bùm- bùm, chát- chát. Vẫn phải nhớ rằng phách đều nhau và tuần tự đi cho đến hết bài đấy nhé. Cho nên, nếu ta có tiếng phách 3 rơi sau tiếng đập 2 (của phách 3) vậy thì tiếng phách 4 phải được tính sau tiếng đập 2 (của phách 4).
Tóm lại là bùm ( một) , chát ( hai) , bùm- bùm ( ba), chát - chát ( bốn). Nếu nghe tiếp thì sẽ thấy nhịp phách khác trong cùng bài đều giống nhau phải ko? tốt lắm..
chúc mừng bạn đã đếm được 1 nhịp ( 4 phách = 1 nhịp). Thường thì chỉ đếm 1 nhịp nhưng còn phải xác định BPM nữa chứ. Rồi, tới số rồi, đếm đến 1 phút đấy Thấy đếm 1 phút là nản rồi phải ko.. hehe, ko sao cũng may có 1 giải pháp. đếm là sao miễn là số đó nhân lại thành 60 ( 60 giây = 1 phút đó ). Thôi thì giờ mình có thể chỉ cần đếm 30 giây sau đó nhân đôi lên. Ví dụ như là đếm 30 giây được 64 beat ( phách). 64 nhân cho 2 thành 128 BPM. Phải nhân cho 2 bởi vì đếm có nửa phút thôi mà. Đếm bao nhiêu cũng được miễn lả khi nhân số phách với 1 số chính xác. Nếu đếm 10 giay , nhớ nhân cho 6, đếm 20 giây nhân 3. vân vân và vân vân.
